Nesnelcilik Nedir, Ne Demektir?

Kant’la başlayan nesnelcilik ‘nesne’yi insan zihninin dışında ve ondan bağımsız olarak varsaymak, yansızlık. Daha sonra insanın ve kişiselin dışındalığını (insanlara göre farklı olmayanı N.) konu edinen bütün öğretiler nesnelci sayıldı. Örneğin ahlakı insanların davranışları, vicdanları, değer yargıları dışında bağımsız bir varlık sayan törebilim anlayışına nesnelcilik (nesnel ahlakçılık N.) adı verildi.

Giderek bu anlam, metafizik olgucu etkilerle, bilimdışı bir yansızlık anlayışına dönüştürüldü. İnsandan bağımsız’lığı dile getiren ‘nesnel’ deyimine insanlarüstü metafizik bir yer verildi. Özellikle çağdaş burjuva felsefesinin siyasal amaçlarında yararlanmaya çalıştığı bu anlayış, dış gerçekliği hiçbir değerlendirmeye başvurmaksızın olduğu gibi ele almayı önerir. Bu anlayışa göre bilim yansız olmalı; örneğin toplumsal değişmeler sınıfsal açıdan değerlendirilmemelidir., fizik kendi alanında kalmalı ve felsefe yanından ele alınmamalıdır. Bu metafizik nesnelcilik anlayışı, kasıtlı kullanımı bir yana, gerçekte metafizik düşünme yönteminin temel ilkelerine uygundur. Soyut mantıksallığı somut gerçekliğe indirgeyen metafizik yönteme göre örneğin edebiyat edebiyattır, siyasa da siyasadır (Aristo mantığının özdeşlik ilkesi) ve bu ikisi arasında hiçbir bağıntı kurulamaz. Evrensel bağlantıyı ve bağımlılığı göremeyen bu bilimdışı metafizik anlayış, bilimsel eytişimsel özdekçilikle her bakımdan çürütülmüştür. Doğada olduğu gibi insan bilgisinde de yansızlık mümkün değildir.

Bilim, eleştirmeler ve değerlendirmelerle gelişmiştir. Örneğin bilimsel verileri özdekçilik yanından yorumlamasaydı, eytişimsel özdekçilik oluşamazdı. Sınıflı toplumlarda tüm ideolojiler, zorunlu olarak, belli sınıfların çıkarlarını yansıtırlar. Kaldı ki bilimsellik ve yansızlık, birbirlerine karşıt değil, tam tersine, birbirleriyle bağımlı kavramlardır; birbirlerini koşullar ve zorunlu kılarlar. Nesnelcilik, nesnel gerçeği ya tümüyle yadsıyan ya da çarpıtan ve tek yanlı yargılara götüren öznelcilik gibi bilimdışı ve idealist bir tutumdur.