Eklektisizm ya da eklektizm nedir sorularına şöyle cevap verilebilir: Farklı düşünce sistemlerinden seçilen öğretilerin ayrı bir sistem içinde birleştirilmesine eklektizm ya da eklektisizm deniz.

EKLEKTİSİZM NEDİR?

Eklektisizm denince, tek ve belli bir yönü olmayan, çeşitli felsefe akımlarından gerekli gördüğü şeyleri alarak bir araya toplayan bir felsefe anlaşılır.

Eklektisizm, öğretilerin alındığı sistemlerin bütününü benimsemediği gibi, aralarındaki çözümleme amacını da gütmez. Dolayısıyla, düşünce sistemlerini birleştirme ya da uzlaştırma yöntemi olan sinkretizm anlayışından farklıdır.

Eklektisizm sadece felsefi bir kavram değildir. Eklektisizm ayrıca örneğin sanat sistemlerinden alınan unsurların yeni bir sistem içinde yeniden kullanılmasına da verilen addır.

Eklektik sanat anlayışına bir örnek: Budapeşte Müzesi

Eklektisizm, herhangi bir alan, konu ya da maddeden farklı çağ ya da üsluplardan seçilip devşirilen unsurların yeni bir tasarım, ürün ya da düşünce akımı oluşturmak için bir araya getirilmesi ve birbirini destekler biçimde birlikte kullanılması olgusunu ifade eder.

Bir devlet adamı kadar bir felsefeci de ilkesel olarak değil, karşıt tarafların öne sürdüğü görüşlerin gerçek değerlerini gördüğü için eklektik olabilir. Bu tür bir eğilim, sistemler yeniliklerini yitirdiğinde ya da tarihsel koşulların ve bilginin değişmesiyle sistemlerin yetersizlikleri ortaya çıktığında görülür.

EKLEKTİSİZM OKULU

Fransız düşünürü Victor Cousin, eklektizm yönteminden bir felsefe okulu kurmuştur. Cousin’in eklektizm öğretisi Platon’u ve Kant’ı kaynaştırır.

Soyut düşünce düzeyinde her sistemin öğretileriyle ayrılmaz bir bütün oluşturduğu kabul edilirse eklektisizm, farklı sistemlerden keyfi olarak seçilen öğretilerin bir araya getirilmesinden doğacak tutarsızlıklar yüzünden eleştirilebilir. Ama uygulamada eklektik bakış açısı birçok bakımdan yararlı olabilir.