Arkeolojide (Kazıbilim) Kullanılan Bilimsel Yöntemler Nelerdir?
Arkeolojide günümüzde tarihlendirmede çeşitli bilimsel yöntemler
kullanılmaktadır. Bunlardan biri olan radyokarbonla tarihlendirme
yönteminin bulunması, arkeolojide büyük bir gelişme sağladı. Bu yöntemle
odunun, kömürün ve eski yerleşim bölgelerinde bulunan kemiklerin
yaşlarını saptamak olanaklı hale geldi. Her canlıda karbon bulunur ve
bunun neredeyse tamamı karbon-12'dir. Belli bir oranda da radyoaktif ve
"ağır" olan karbon-14 vardır.
Örneğin bir ağaç kesilince, artık yeni karbon-14 atomları alamaz ve var
olan radyoaktif karbon atomları da belli bir hızla yok olmaya başlar.
Böylece yaklaşık 5.500 yıl sonra bu atomların yarısı karbon-12
atomlarına dönüşür. Radyoaktif karbonun karbon-12'ye oranı ölçülerek,
canlının ne kadar zaman önce öldüğü saptanabilmektedir.
Ne var ki bu yöntem, tarihi belli olan Mısır buluntularına
uygulandığında, saptanan tarihlerin çok kesin olmadığı anlaşılmıştır.
Bir başka tarihlendirme yöntemi de ısıyla ışıldamadır (ısıl ışıldama).
Bu yöntem yalnızca pişmiş kile uygulanabilmektedir. Kilde radyoaktif
atomlar içeren elementler vardır. Kil pişirilmeden önce bunlar
çevrelerine ışık biçiminde parçacıklar saçarlar. Pişme işleminin
sonunda, atomların saçtığı bu parçacıklar kristalleşmiş yapının içinde
hapsolur. Isıyla ışıldama yönteminde çömlekten alınan bir örnek,
parçaların yeniden serbest kalacağı noktaya kadar ısıtılır. Bu
parçacıklar ışık biçiminde (ışıldayarak) açığa çıktıkları için fotometre
aygıtıyla ölçülür. Çömlek ne kadar çok ışık verirse, o kadar eskidir.
Bir ağacın yaşının, gövdesindeki yıllık büyüme halkalarına göre
saptanmasına dendrokronoloji denir.
Ağaç gövdesinin kesitinde iç içe ince ve kalın halkalar görülür.
Havaların iyi gittiği yıllarda ağaç daha çabuk büyüyeceğinden halkaların
kalınlığı artar. Bu yöntemle ağacın yaşadığı dönemdeki iklim koşulları
bile anlaşılabilir. Bir çam türünün 4.000 yıl önceki ve günümüzde
yaşamakta olan örnekleri bu yöntemle karşılaştırılmıştır.
<
Arkeoloji Dizinine Geri Git
> Bu sayfaya ilişkin etiketler:
Arkeoloji nedir,
arkeoloji ne demektir,
arkeoloji ne anlama gelir,
arkeoloji
tanımı nedir,
arkeoloji nedir,
arkeoloji alt dalları,
arkeoloji
çalışmaları,
arkeoloji,
arkeoloji nedir,
arkeoloji çalışması,
arkeoloji kazısı,
arkeoloji,
kazıbilim nedir,
kazıbilim ne
demektir,
kazıbilim ne anlama gelir,
kazıbilim tanımı nedir |
|